Экранларда ўзбек аёлининг қиёфаси қандай бўлиши керак? Анчадан бери баҳсли мавзу бу...

Ёшлар ижод саройида  11-16 январь кунлари «Ўзбек миллий кино санъати ҳафталиги» доирасида «Экранда аёл тақдири» мавзусида давра суҳбати бўлиб ўтди.  Хўш Ўзбекистонда аёллар ҳақида илк кино 1927 йилда намойиш этилган бўлса то шу бугунги кунгача экрандаги ўзбек аёли қай даражада «ўсди». Унинг онги, дунёқараши ўзгардими? Умуман ўзбек  аёли қиёфаси илк киноларимизда қандай эдию бугун қандай?

Зулхумор Солиева режиссер, сценарист, продюссер:

—Айни пайтда «Аёл» номли сериални суратга олиш жараёнлари давом этмоқда. Мақсадимиз  кучли аёл образини экранларга олиб чиқиш. Тўрт нафар мардикор аёлнинг тақдири, бошидан кечирганлари ва ниҳоят улар хизматкорликдан кучли шахсга айлангани ҳақидаги сериал ўша ўзбек аёлининг жасорати, сабр бардошига бағишланади.

Гулчеҳра Умарова журналист:

—Ҳозир шу «Аёл» сериясидаги қисқагина лавҳани томоша қила туриб яна ўша таниқли актрисаларага тўқнаш келаяпмиз. Ахир санъат институтини қанчадан қанча ёш қизлар битираяпти. Ҳар хил образларда ўйнаган бир хил актёрлар қиёфасидан томошабин зерикди. Масалан таниқли актрисанинг мардикор аёл ролида ўйнаши қанчалик ишонарли чиқади, деб ўйлайсиз. Ёки бўлмаса ёш, кинога энди кириб келаётган актрисалар қачон юзага чиқади, 40 ёки 50 ёшга кирганидами?

Нигора Раҳмонова журналист:

—Мен мана шу ўзбек аёлининг пардоз андозига эътибор қаратишларингизни сўраб қолардим. Нимага сериал ва ўзбек киноларида актрисаларнинг ўзининг ҳусни, чиройи йўқ. Барчаси ясама, киприклар бир қарич, қип қизил лаб бўёғи. Калтак еган аёл ҳам бўяниб олган, бемор ётган, вафот этган аёл ҳам тўйга борадигандек ясан-тусан қилган. Ҳовли супураётган ва пахта тераётган аёлнинг ҳам киприклари бир қарич. Ўзбек аёлининг ҳақиқий қиёфаси нега бўёқлар остида қолиб кетмоқда?

 Жамилахон Пўлатова режиссер:  

— Киноларимизни танқид қилаётганларнинг албатта фикрларини, таклифларини инобатга оламиз. Аммо улар ҳам бизни кино олиш жараёнимизда қатнашишса, бу соҳанинг иши қанчалик машаққатли ва оғирлигини ҳис қилишарди. Масалан Мен «Аёл қалби», дея номланган сериал устида ишлаяпман. Сериалда 72 та персонаж бор. Уларнинг ҳар бир  билан тил топишиш, ишлашнинг ўзи бўлмайди. Кино олиш иши жуда машаққатли ва маблағга бориб тақаладиган   жараён. Мана шу томонларини ҳам ҳисобга олишларингизни сўраб қоламан...

Киноижодкорлар, киномутахассислар, турли вазирликлар, нодавлат нотижорат ташкилотлар вакиллари, журналист ва блогерлар қатнашган ушбу тадбир ҳақиқий баҳс мунозаралар майдонига айланди. Тадбир доирасида киноларимизда бугун аёлллар фақат қайнона ва келин образида шаллақи ёки жуда итоаткор, хўрланган, зўрланган хокисор аёл тимсолида акс эттирилаётганига алоҳида урғу берилди. Ундан ташқари диалогларнинг жуда жўнлиги, ота ва қиз, ўсмир қиз ва она, дугоналар муносабатлари очиб берилмаётгани, жамиятимизнинг энг оғриқли нуқталаридан бири аёлнинг ўз жонига суиқасд қилиш омиллари четда қолиб кетаётгани таклиф сифатида иштирокчилар томонидан ўртага ташланди.

Аёл тилини аёл тушунади. Бугунги тадбирда ҳам ҳар бир аёл ўзбек аёли тақдири ҳақида куюниб гапирди, ўз таклифини берди. Ўйлаймизки мана шундай баҳсли тадбирлардан кейин экранларимизда нафақат аёл тақдири, билки ўзбек аёлининг қиёфаси, характери очиб берилади. Ўйлаймизки, экранларимизда ўзбек аёли «ўсади», «ривожланади» ва ниҳоят миллат тарбиячиси замонавий,  кучли, ғурурли, иродали шахсга айланади.